به گزارش ایسنا، رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهور ترکیه اظهارات خود را که یکی از شدیدترین انتقاداتش از دولت جو بایدن، رئیس جمهور آمریکا تا به امروز بر سر درگیری‌ها در جهان است، در پاسخ به پرسش‌های کتبی نیوزویک هنگام ورود به واشنگتن دی سی برای شرکت در نشست ناتو بیان کرد.

ترکیه حمایتی از ناتو دریافت نکرده است

اردوغان در این مصاحبه ترکیه را یکی از اعضای مهم ناتو دانست که فعالانه در عملیات و ماموریت‌های این ائتلاف مشارکت دارد. او اهداف اولیه کشورش را تقویت همبستگی خود با متحدان ناتو و یافتن راه‌حل‌های پایدار برای چالش‌هایی که جهان و منطقه با آن روبرو هستند، با استفاده از عقل سلیم دانست و گفت که در دنیایی که در حال تغییر است، هر روز مشکلات جدیدی پدیدار می شوند. بنابراین، ما معتقدیم که ناتو باید آماده، مصمم و قوی باشد.

رئیس‌جمهور ترکیه افزود: «همانطور که ما به طور مداوم در نشست‌های ناتو تاکید می‌کنیم، تروریسم یکی از حیاتی‌ترین مسائل جهان است. ما کشوری هستیم که رسالت مبارزه با سازمان‌های تروریستی را بدون تبعیض بر عهده گرفته‌ایم و این را فعالانه در میدان نشان داده‌ایم. انتظار اصلی ما از متحدانمان این است که آنها رویکرد مشابهی برای مقابله با تروریسم اتخاذ کنند. متاسفانه، ما تا کنون سطح مورد انتظار حمایت و همبستگی را از متحدان خود دریافت نکرده‌ایم. ما نمی‌توانیم این وضعیت را تحمل کنیم و با روح این ائتلاف هم‌خوانی ندارد.»

دیپلماسی تنها راه‌حل برای مساله اوکراین

او در پاسخ به سوال نیوزویک مبنی بر اینکه آیا با درخواست رهبران ناتو مبنی بر «شکست روسیه در جنگ اوکراین» موافق است یا خیر، گفت: «ما از همان ابتدا اعلام کردیم که طرف این جنگ نخواهیم بود. موضع ما منحصرا به نفع صلح است و طرفدار خونریزی و رنج نیستیم. ما خواستار صلح از طریق مذاکره هستیم. ما در تلاش برای نزدیک‌تر کردن آنها به صلح، با هر ۲ طرف رایزنی کرده‌ایم. ما با گرد هم آوردن طرفین در آنتالیا و استانبول ایجاد یک مسیر حیاتی را برای گفت‌وگو تسهیل کرده‌ایم. ابتکار غلات دریای سیاه ما و محموله‌های غلاتی که از آنجا انجام دادیم بسیار بیشتر از یک فعالیت اقتصادی و لجستیکی بود. ما معتقد نیستیم که محدود کردن این جنگ به پیروزی یا شکست هر یک از طرفین راه‌حل است؛ ما معتقدیم که راه‌حل در گفت‌وگو و دیپلماسی نهفته است.»

پوتین و بایدن

اردوغان درخصوص روابط خود با «ولادیمیر پوتین» رئیس‌جمهور روسیه عنوان کرد: «ما در تمام حوزه‌هایی که شما نام بردید (سوریه، لیبی، منطقه قفقاز و جنگ اوکراین) رویکردی اصولی داریم. ما به مسائل و نقشه‌های راه با صمیمیت و منطق برخورد می‌کنیم. ما سیاستی را توسعه نمی‌دهیم که در دام تعصبات باشد؛ بلکه از منظری به مشکلات برخورد می‌کنیم که بر معقول بودن و راه‌حل‌ها تاکید دارد. طبیعتا ما در همه چیز با آقای پوتین موافق نیستیم اما با این حال، می‌توانیم در مورد مسائل رایزنی کنیم و به جزئیات چگونگی حل آنها بپردازیم.»

رئیس‌جمهور اردوغان در باره روابطش با «جو بایدن» رئیس‌جمهور آمریکا و مسائلی نظیر تحریم‌ها، حقوق بشر و سازمان "گولن" گفت: «اول و مهمتر از همه، ساختار تحت رهبری سرکرده تروریستی فتح‌الله گولن (FETO) مستقر در ایالات متحده یک سازمان تروریستی است، نه یک جنبش بی‌گناه؛ درست مثل داعش که در نقاط مختلف دنیا دست به اقدامات تروریستی زده است. هم داعش و هم فتو مردم را می‌کشند. هم داعش و هم فتو از احساسات مذهبی مردم سوء استفاده می‌کنند. هدف داعش و فتو آسیب رساندن به کشورهایی است که در آن فعالیت می‌کنند. فتو قصد دارد در دولت‌های کشورهایی که در آن فعالیت می‌کند نفوذ کرده و کنترل این سیستم را به دست بگیرد و این شامل ایالات متحده نیز می‌شود. اما با این حال، من و آقای بایدن در این مورد نظرات متفاوتی داریم.»

او ادامه داد: «علاوه بر این، ما دیدگاه‌های متفاوتی نسبت به حقوق بشر داریم. ما معتقدیم که قتل وحشیانه مردم بی‌گناه توسط اسرائیل در بیمارستان‌هایی که برای معالجه به آنجا می‌روند، در آمبولانس‌ها، بازارها، در مراکزی که کمک‌های بشردوستانه توزیع می‌شوند و در مناطقی که به عنوان "مناطق امن" تعریف شده‌اند، شدیدترین نقض حقوق بشر است. با این حال، دولت ایالات متحده این تخلفات را نادیده می‌گیرد و بیشترین حمایت را از اسرائیل ارائه می‌کند. آنها این کار را به قیمت همدستی در این تخلفات انجام می‌دهند.»

اردوغان خاطر نشان کرد: «برخی از مسائل وجود دارد که ما در مورد آنها با ایالات متحده اختلاف نظر داریم. با این حال، ما می‌توانیم در مورد برخی مسائل به توافق برسیم. بالاخره ما ۲ کشور متحد هستیم. ما می‌توانیم در مورد رابطه‌ای صحبت کنیم که بین دوره‌های آرامش و دوره‌های آشفتگی متناوب است. ما همواره در روابط خود با آقای بایدن صمیمیت را حفظ کرده و دوستی خود را تقویت کرده‌ایم. ما هم‌چنین پیوندهای ریشه‌ای داریم و قصد داریم آنها را توسعه دهیم.»

شانگهای جایگزین ناتو نیست

رئیس‌جمهور ترکیه در پاسخ به پرسش دیگری درخصوص ناتو و درباره اینکه آیا این کشور عضویت در بریکس را در نظر دارد یا خیر، گفت: «این اشتباه است که به همه این مسائل با منطق دوران جنگ سرد برخورد کنیم. ما دیگر در شرایط جنگ سرد زندگی نمی‌کنیم. جهان به شدت تغییر کرده و ترکیه کشوری است که از این تغییر آگاه است. ما روابط دیپلماتیک خود را بر اصل "برد-برد" استوار می‌کنیم. ما با این ذهنیت عمل می‌کنیم که کشورهایی که با آنها رابطه داریم نیز برنده شوند. ما هم در شرق و هم در غرب قرار داریم. ما یک متحد تزلزل‌ناپذیر ناتو هستیم. با این حال، معتقد نیستیم که این مانع توانایی ما برای ایجاد روابط مثبت با کشورهایی مانند چین و روسیه باشد. هم‌چنین ما فکر نمی‌کنیم که سازمان همکاری شانگهای جایگزین ناتو باشد. به همین ترتیب، ما بریکس را جایگزینی برای هیچ ساختار دیگری نمی‌دانیم. ما همه این ساختارها و بلوک‌ها را متمایز می‌دانیم.»

وی افزود: «امروزه کمتر دولتی در جهان وجود دارد که با یکدیگر رابطه نداشته باشند. ایجاد و توسعه روابط برای دولت‌ها یک ضرورت است. از این نظر ما در موقعیت منحصر به‌فردی قرار داریم و موقعیت خود را به عنوان یک شریک قابل اعتماد در تمام ساختارهایی که در آن مشارکت داریم حفظ و تقویت می‌کنیم. به همین دلیل است که ما به عنوان یک عضو ناتو، تعامل با کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای، بریکس، اتحادیه اروپا یا سازمان کشورهای ترک را مشکل نمی‌دانیم؛ حتی معتقدیم که این روابط به صلح جهانی کمک می‌کند.»

رجب طیب اردوغان با اشاره به پیدایش فضای راست‌افراطی در اروپا تاکید کرد: «متاسفانه در برخی کشورها، تقریبا همه بازیگران سیاسی به دلیل نگرانی از پوپولیسم در دوره‌های انتخاباتی، با لفاظی‌های نژادپرستانه، ضداسلامی و ضد خارجی راست افراطی سعی در کسب آرا داشتند و نمونه‌هایی از آن را در طول این سال‌ها دیده‌ایم. به‌رغم هشدارهای ما، آنها بر حفظ این رفتار پافشاری کردند. مشاهده می‌کنیم که بذرهایی که در آن زمان با این نگرش‌های نادرست کاشته شده بودند، اکنون در اروپا شروع به رشد کرده‌اند. هنوز هم هستند افرادی که با وجود این خطر چنین اظهاراتی می‌کنند و رفتار پوپولیستی از خود نشان می‌دهند. این رویکردها هنجارهای کشورها را مخدوش کرده است و رویکردهای نژادپرستی، بیگانه‌هراسی و اسلام‌هراسی هرگز قابل توجیه نیستند.»

شهرک‌نشین‌های اسرائیلی؛ تروریست‌های دزد

اردوغان درخصوص تشدید احتمالی درگیری‌ها در غرب آسیا و هم‌چنین جنگ غزه گفت: «آنچه بین اسرائیل و غزه رخ داده، جنگ نیست. این حملات اسرائیل به غزه است که حقوق بشر و قوانین بین‌المللی و کشتارهای ناشی از آن را نادیده می‌گیرد. فلسطینیان به سادگی از خانه‌ها، خیابان‌ها و وطن خود در غزه دفاع می‌کنند اما اسرائیل عمدا زیرساخت‌های غیرنظامی غزه را هدف قرار داده است؛ جایی که غیرنظامیان برای روزها در آن زندگی می‌کنند و در آن پناه گرفته‌اند. ما از روز اول به این موضوع اعتراض داشتیم. علاوه بر این، اسرائیل در ۷ اکتبر حملات خود را به غزه آغاز نکرد؛ اسرائیل سال‌هاست که با غزه به عنوان یک زندان در فضای باز برخورد می‌کند. آنها با استفاده از تروریست‌های دزد که آنها را "شهرک‌نشین" می‌نامند، خانه‌ها، مشاغل و زمین‌های کشاورزی فلسطینیان را در سراسر خاک فلسطین غصب می‌کنند. فقط به این فکر کنید که یک نفر با یک سرباز اسرائیلی به خانه شما می‌آید و شما را بیرون می‌اندازد و می‌گوید که اکنون خانه شما متعلق به آنهاست. این چیزی است که در فلسطین رخ می‌دهد.»

او خاطر نشان کرد: «اسرائیل برای سالها درگیر تروریسم دولتی سیستماتیک در سرزمین فلسطین است. اسرائیل قوانین بین‌المللی را زیر پا می‌گذارد. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل برای آتش بس فوری در غزه چه شد؟ اسرائیل حتی به خود زحمت نداد چه برسد به اینکه آن را اجرا کند.

در این مقطع، چه کسی چه نوع تحریمی را علیه اسرائیل به دلیل نقض قوانین بین‌المللی اعمال خواهد کرد؟ این سوال واقعی است و کسی به آن پاسخ نمی‌دهد. ما می‌خواهیم این حملات فورا متوقف شود، اسرائیل از غزه عقب‌نشینی کرده و کمک‌های بشردوستانه بدون وقفه به غزه برسند.

ما می‌خواهیم راه حل ۲ دولتی بر اساس مرزهای ۱۹۶۷ برای صلح پایدار در منطقه اجرا شود. تهدیدهای اسرائیل علیه کشورهای منطقه به ویژه لبنان و تلاش‌های آن برای گسترش درگیری در منطقه باید متوقف شود در غیر این صورت، منطقه ما با خطر بیشتر درگیری‌های عمیق‌تر و حتی جنگ مواجه است.»

سوریه

رئیس‌جمهور ترکیه درباره خروج نیروهای آمریکایی از سوریه گفت: «ما ملتی هستیم که بیشترین آسیب را از درگیری در سوریه، همسایه خود می‌بینیم. آمریکا نه از کردهای سوریه بلکه از تروریست‌ها حمایت می‌کند. ما کسانی هستیم که از کردهای سوریه حمایت و از حقوق آنها محافظت می‌کنیم.

سازمان‌های تروریستی از جمله پ.ک.ک تحت پوشش نیروهای دموکراتیک سوریه فعالیت‌های تروریستی در منطقه انجام می‌دهند. این تروریست‌های تحت حمایت آمریکا هستند که کردها، عرب‌ها و ترکمن‌های منطقه را تهدید و آنها را از سرزمین‌هایشان بیرون می‌کنند. پ.ک.ک به بهانه مبارزه با داعش برای حمله به ما و سوریه استفاده می‌کند.

این ما هستیم که واقعا با داعش می‌جنگیم. ما تنها متحد ناتو هستیم که درگیر نبرد نزدیک با داعش هستیم و برای ایجاد فضای صلح در سوریه تلاش می‌کنیم.»